Zihin Engellilere Kavram Öğretimi ve Büyük Kavramı Öğretimi

Herkese merhaba

Kusura bakmayın uzun zamandır yazamıyorum okullar tatil olunca haliyle biraz bizde dinlenmeye çekildik.

Bugün size kavram öğretimi doğrudan öğretim yöntemi ile nasıl yapılır onunla ilgili bir plan yazacağım yazdığım planı öğretmenler bu kadar ayrıntılı hazırlamak zorunda ailenin sadece kullanacakları malzemeler ve nasıl uygulanacağına bakmaları yeterlidir tabi çocuğunuz bu kavramın öğretimine uygun seviyedeyse bu kavramı öğretebilirsiniz fakat benim bu planı yazma amacım sizlere örnek olsun sizde çocuğunuzun seviyesine ve bilmediği kavramlara yönelik bu plandan faydalanarak o kavramları öğretmek için yeni bir plan hazırlayabilirsiniz..

Yukarıda da belirttiğim gibi ailelerin bu kadar ayrıntılı hazırlamasına ihtiyaç yoktur aileler için önemli olan uygulama ve değerlendirme kısımlarıdır.

Bu plan sadece aile ve öğretmenlere değil zihin engelliler öğretmenliği okuyan öğrenci arkadaşlarımıza da derslerinde fayda sağlayacaktır çoğu derste bu ve buna benzer planları onlardan istiyorlar onlarda bunu örnek alarak buna benze planlar hazırlayabilirler.                                                    

                                                      GÜNLÜK PLAN                                                     

Okulun Adı:   

                                  

Amaç: Öğrenci sınıfta kendisine gösterilen aynı renkte, aynı türde ve aynı şekilde küçük ve büyük nesneler arasından büyük olanı göstermesi istendiğinde 4/4 oranında doğru olarak gösterir.

Araç Gereçler:

Öğretim Araçları: Top, su şişesi kapağı, el, düğme

Değerlendirme Araçları: poşet, mukavva, sünger, çorap

Ortam

Öğrenci bireysel eğitim sınıfında masada öğretmenin karşısında oturur. Öğretmen sırtını kapıya öğrenci sırtını pencereye verir.

Süre: 20 dk

Öğretim Tekniği ve Öğretim Süreci: (Doğrudan Öğretim) Öğretmen öğrenciye bugün büyüğü öğreneceklerini söyler. Öğretmen öğretim için hazırladığı araçları öğrenciye gösterip, incelemesi için zaman verir ki öğretim sırasında dikkatini derse verebilsin. Öğretmen öğrencinin karşısına oturur. Öğretmen büyük ve küçük topu masaya koyar. Büyük topu göstererek bak bu büyük der. Küçük topu göstererek bak bu büyük değil der. Büyük topu masanın bir tarafına, küçük topu masanın diğer tarafına koyar. Bak uzunun bu tarafa koydum, uzun olmayanı bu tarafa der. Sonra büyük su şişesi kapağını alır ve bu büyük der. Büyük topun yanına koyar. Bak büyükler bu tarafta der. Küçük su şişesi kapağını göstererek bu büyük değil der ve küçük topun yanına koyar. Bak büyük olmayanlar bu tarafta der. Büyük düğmeyi çocuğa göstererek bak bu büyük der ve büyük top ve kapağın yanına koyar. Küçük düğmeyi göstererek bak bu büyük değil der. En son büyük nesnelerin olduğu tarafı göstererek bak bunlar büyük, küçük nesnelerin olduğu tarafı göstererek bunlar büyük değil der. Öğretmen öğrencinin sevdiği küçük bir etkinlikle değerlendirmeye geçer.

Pekiştirme: Beceri yeni bir beceri olduğu için çocuk sürekli pekiştirme tarifesiyle pekiştirilir. Öğrencinin verdiği her doğru tepki sözel olarak pekiştirilir. Ayrıca değişken oranlı pekiştirme tarifesiyle çocuğun sevdiği bir yiyecekle doyuma ulaştırmadan pekiştirilir.

Değerlendirme: Öğretmen değerlendirme için hazırladığı araçların her birini küçük bir çikolata parçasının önüne koyar. Her birini teker teker sorarak büyük olanı göstermesini ister. Araçlar büyük ve küçük olan aynı tip nesne yan yana olacak şekilde masa üzerine koyulur. Büyük ve küçük poşet, mukavva, sünger ve çorap nesnelerinden büyük olanı göstermesi istenir. Doğru tepkiyi verdiğinde çikolata parçasına ulaşır, yanlış tepki verdiğinde ödül almaz, tepki verilmez. Çalışma sonunda öğrencinin çalışmaya katılımı pekiştirilir.

Değerlendirme tablosu:

Bildirimler	Ölçüt	Sorular	Sonuç
Öğrenci kendisine gösterilen aynı renk, tür ve şekildeki nesneler arasından büyük olanı gösterir.	4/4	1-Önündekilere bak ve büyük olanı göster (büyük ve küçük poşet)
		2-Önündekilere bak ve büyük olanı göster (büyük ve küçük mukavva)
		3-Önündekilere bak ve büyük olanı göster. (büyük ve küçük sünger)
		4- Önündekilere bak ve büyük olanı göster. (büyük ve küçük çorap)

BÜYÜK KAVRAMI ÖĞRETİM PROGRAMI

Kavramın Seçilme Nedeni: 

Büyük kavramı bireylerin günlük hayatta kullandıkları bir kavramdır. Karşılaştıkları nesnenin boyutu hakkında yorum yapabiliyor olmaları birçok alanda işlerine yarayacak bir beceridir. Örneğin; pastaneden pasta alacak. Almak istediği pastayı işaret etti. Satıcı hangisi olduğunu sorduğunda ‘büyük olanı’ diyebilmesi bir gereklilik ve işini kolaylaştıracak bir bilgidir. Ya da bir telefon konuşmasında büyük kavramının bilinmemesinden kaynaklanan karmaşıklıklar oluşabilir. Nesneleri betimlemek için gerekli kavramlardan birisi de büyük kavramıdır.

Ön Koşul Davranışlar:

    Ø  Görsel Algılama

    Ø  İşitsel Algılama

    Ø  Sözel Yönergeleri Takip Etme

    Ø  Dikkatini Yöneltme

BÜYÜK KAVRAMININ ANALİZİ

Büyük kavramının ilişkili nitelikleri

İki nesne arasından birinin ebatlarının diğerine göre daha büyük olması

Büyük kavramının ilişkisiz nitelikleri

Tipinin farklı olması, renginin farklı olması,yapıldığı malzemenin farklı olması

Büyük kavramının olumlu örnekleri

Büyük top, büyük şişe, büyük çanta

Büyük kavramının olumsuz örnekleri

Küçük top, küçük çanta, küçük defter

Öğretimi Yapılacak Kavrama İlişkin Performans Düzeyi

Öğrencinin büyük kavramını bilmediği gözlenmiştir.

Amaçlar

Uzun Dönemli Amaçlar: Öğrenci bir yıl içerisinde büyük olanı eşlemesi istendiğinde büyük olan nesneyi büyük olmayan nesneden ayırt eder/eşler.

Öğrenci bir yıl içerisinde büyük olanı göstermesi istendiğinde doğru olarak gösterir.

Öğrenci bir yıl içerisinde büyük nesneyi söylemesi istendiğinde doğru olarak söyler.

Öğrenci bir yılın sonunda çevresindeki büyük nesneleri söyler.

Kısa Dönemli Amaçlar(öğretimsel amaçlar):

Ø  Öğrenci verilen aynı tip, aynı tür aynı iki nesne arasından ‘büyük olanı göster’ denildiğinde ¾ oranında doğru olarak büyük olan nesneyi gösterir.

Ø  Öğrenci aynı tip, aynı tür iki nesne arasından ‘büyük olanı söyle’ denildiğinde 4 denemenin 3’ünde büyük olanı söyler.

Ø  Öğrenci aynı tip, aynı tür üç nesne arasından ‘büyük olanı göster denildiğinde ¾ oranında doğru olarak  büyük olanı gösterir.

Ø  Öğrenci aynı tip, aynı tür üç nesne arasından ‘büyük olanı söyle’ denildiğinde 4 denemenin 3 ünde büyük olanı söyler.

Ø  Öğrenci verilen farklı tip, aynı tür iki nesne arasından büyük olanı göster denildiğinde ¾ oranında büyük olan nesneyi gösterir.

Ø  Öğrenci verilen farklı tip, aynı tür üç nesne arasından büyük olanı göster denildiğinde ¾ oranında büyük olan nesneyi gösterir.

Ø  Öğrenci farklı tip, aynı tür üç nesne arasından ‘büyük olanı söyle’ denildiğinde 4 denemenin 3’ünde büyük olanı söyler.

Ø  Öğrenci verilen farklı tip, farklı tür iki nesne arasından büyük olanı göster denildiğinde büyük olan nesneyi ¾ oranında gösterir.

Ø  Öğrenci farklı tip, farklı tür iki nesne arasından ‘büyük olanı söyle’ denildiğinde 4 denemenin 3’ünde büyük olanı söyler.

Ø  Öğrenci verilen farklı tip, farklı tür üç nesne arasından büyük olanı göster denildiğinde büyük olan nesneyi ¾ oranında gösterir.

Ø  Öğrenci farklı tip, farklı tür üç nesne arasından ‘büyük olanı söyle’ denildiğinde 4 denemenin 3’ünde büyük olanı söyler.

Not: Kısa dönemli amaçlar aynı zamanda öğretimsel amaçlardır.

Performans Alma:

Performans alımı sınıfta öğrenciyle yalnız olarak alınacaktır. Çeşitli etkinliklerle, oyunlarla ve masa başında tüm öğrencilere öğretim yapılacaktır. Değerlendirme ise, öğretimden hemen sonra farklı araç gereçlerle yine tüm öğrencilerle sırayla sınıfta yapılacaktır. Eğer ortam ve zaman değerlendirme almaya uygun değilse uygun zamanda değerlendirme alınacaktır.

Çalışma öncesinde öğretmen performans alımı için kullanacağı araçların  bulunduğu araç setini öğretmen sandalyesinin yanına koyar. Öğretmen ve öğrenci masada karşılıklı olarak otururlar. Çalışma  sırasında öğrencinin dikkatini dağıtabilecek şeyler ortamdan kaldırılır.

Öğretmen öğrencinin dikkatini etkinliğe çekmek için ‘Merhaba nasılsın? Bu gün seninle “büyük” kavramı üzerinde çalışacağız.’der. Kullanılacak araçlar öğrencinin önüne koyulur. Öğrenci araç gereçlere bakmasına, dokunmasına izin verilir ve sonra araçlar toplanır. Öğrenci çalışmaya hazır olduğunu sözel olarak ya da işaretle belirttikten sonra öğretime başlanır.

Öğretmen ilk denemeyi gerçekleştirmek için ilk araç setini çıkarıp masanın üzerine koyar (küpler). Öğretmen öğrenciye küpleri göstererek “Önündeki küplere bak ve büyük olanı göster” diyerek yönergeyi sunar.

Öğrenci doğru cevap verirse ölçüt bağımlı ölçü aracına ‘+’ işareti koyulur. Öğrencinin yanlış cevap vermesi durumunda ölçüt bağımlı ölçü aracına ‘-‘ işareti koyulur. Yönerge en fazla 3 kere sunulur. Doğru tepki gelmezse ‘- ‘ koyulur.

Öğretmen hiçbir düzeltme yapmadan, hiçbir tepkide bulunmadan diğer araç setlerine geçer. Aynı şekilde büyük olanı göstermesi +, gösterememesi – olarak işaretlenir.

Öğrencinin çalışmaya katılım davranışı pekiştirilir. ‘Benimle çalıştığın için teşekkür ederim.’ denir. Yiyecek pekiştireci verilir.

……………tarihinde bireysel odada x ile yaptığım performans alımı sonucunda öğrencinin büyük kavramını bilmediği anlaşıldı.

ÖĞRETİM PLANI

Yöntem: Doğrudan Öğretim Yöntemi

Ortam: Oturumlar boş bir sınıfta öğrenciyle bire bir gerçekleşecektir. Öğretmen ve öğrenci masada karşılıklı oturacaktır.

Zaman: Her gün ilk ders yapılacaktır.

Kullanılacak Pekiştireçler: Sosyal pekiştireçler (aferin, harikasın, çok iyi, çak…) Birincil pekiştireçler (kek, çikolata…)

Pekiştirme Tarifesi: Sosyal pekiştireçler sürekli pekiştirme tarifesine göre (her olumlu davranıştan sonra) pekiştirilecek, birincil pekiştireçler ise sabit oranlı pekiştirme tarifesine göre (her 3 olumlu davranıştan sonra) pekiştirilecektir. Birincil pekiştireçler zamanla azaltılarak kaybedilecektir.

Öğretimsel Amaç: Öğrenci aynı tip, aynı tür iki nesne arasından büyük olanı göster denildiğinde 5 denemenin 4’ünde büyük olanı gösterir.

Araç gereç:

Öğretimde: çay kaşığı-yemek kaşığı, büyük- küçük bardak, büyük- küçük terlik- büyük- küçük patetes, büyük-küçük çanta, büyük- küçük telefon

Değerlendirmede: Büyük- küçük kırmızı tahta, büyük- küçük plastik kap, büyük- küçük boncuk, büyük-küçük çivi, büyük plastik halka-küçük tahta halka, küp, silgi, kutu, top, ceviz

Öğretime hazırlık:

Öğretmen öğretim sırasında kullanacağı materyalleri bir kutuya koyar ve bugün büyük kavramına çalışacaklarını söyler. Öğrenci materyallere bakmak isterse izin verilir, biraz baktıktan sonra kaldırılır. Öğrenciye çalışma bitiminde sürpriz hediye olduğu söylenir.

Öğretim:

Öğretmen birinci araç setini masaya koyar. ‘Bak’ diyerek öğrencinin dikkatini çeker. Öğretmen eline yemek kaşığını alır ve bu büyük der ve masaya koyar. Sonra çay kaşığını alır ve bu büyük değil der ve masaya koyar. Sonra öğrenciye ‘hangisi büyük göster’ der ve 5 saniye bekler. Öğrencinin tepkisi doğru ise pekiştirilir. Daha sonra hangisi büyük değil göster der ve yine 5 saniye bekler. Öğrencinin tepkisi doğru ise pekiştireç kullanılır. Öğrencinin tepkisi yanlış ise aynı araç seti ile öğretime geri döner. Öğretmen büyük bardağı alır ve bu büyük der. Küçük bardağı alır, bu büyük değil der. Sonra öğrenciye hangisi büyük göster der. Öğrencinin tepkisi doğru ise pekiştirilir ve ‘hangisi büyük değil göster’ denir.

Öğrencinin tepkisi doğru ise pekiştirilir, yanlış ise öğretime geri dönülür. Bu işlemler terlik, patates ve çanta ile de yapılır ve 4/5 oranını karşılaması beklenir.

Etkinlikler

Büyükleri bulalım: Öğrenci okulun bahçesine çıkartılır ve karşılaştığı büyük nesneleri söylemesi istenir.

Büyükleri farklı boyayalım: Öğrenciye aynı nesnenin büyük ve küçük örneklerinin bulunduğu bir resimde büyük olanları aynı, küçük olanları aynı renk boyaması istenir. Renk seçimi öğrenciye bırakılır.

Değerlendirme

Öğretmen ve öğrenci masada karşılıklı otururlar. Öğrenci masaya bir inek resmi koyar. 2 tane de biri büyük diğeri küçük resmi koyar. İneğin sağılması gerekiyor, büyük bir kaba ihtiyacımız var. Hangi kabı kullanmalıyız?der. Doğru tepkiye + işareti koyulur. Ders sonunda öğrenciye ödül verilir ve ders bitirilir.

  

BÜYÜK KAVRAMINI GÖSTERME ÖLÇÜT BAĞIMLI TESTİ

BİLDİRİMLER	ÖLÇÜT	SORULAR
1)      Öğrenci verilen aynı tip, aynı tür aynı iki nesne arasından büyük olanı göster denildiğinde büyük olan nesneyi gösterir.	4/5	A.      Öğretmen, öğrenciye “önündeki küplere bak ve büyük olanı göster” der. Materyal:Büyük-küçük kırmızı tahta küp. B.      Öğretmen, öğrenciye “önündeki kaplara bak ve büyük olanı göster” der. Materyal: Büyük-küçük sarı plastik kap. C.      Öğretmen, öğrenciye “önündeki boncuklara bak ve büyük olanı göster” der. Materyal:Büyük-küçük kırmızı boncuk. D.      Öğretmen, öğrenciye “önündeki çivilere bak ve büyük olanı göster” der. Materyal: Büyük-küçük mavi çivi. E.       Öğretmen, öğrenciye “önündeki legolara bak ve büyük olanı göster” der. Materyal:Büyük-küçük sarı kap.
2)      Öğrenci verilen farklı tip, farklı tür aynı iki nesne arasından büyük olanı göster denildiğinde büyük olan nesneyi gösterir.	4/5	A.      Öğretmen, öğrenciye “önündeki küplere bak ve büyük olanı göster” der. Materyal: mavi tahta küp,plastik sarı küp B.      Öğretmen, öğrenciye “önündeki halkalara bak ve büyük olanı göster” der. Materyal: Plastik mavi halka,tahta sarı halka C.      Öğretmen, öğrenciye “önündeki şişelere bak ve büyük olanı göster” der. Materyal:Plastik mavi şişe,cam sarı şişe D.      Öğretmen, öğrenciye “önündeki kutulara bak ve büyük olanı göster” der. Materyal:Karton sarı kutu,bez kırmızı kutu. E.       Öğretmen, öğrenciye “önündeki kaplara bak ve büyük olanı göster” der. Materyal:Plastik sarı kap,tahta mavi kap.
3)  Öğrenci verilen farklı tip farklı tür iki farklı nesne arasından büyük olanı göster denildiğinde büyük olanı gösterir.	4/5	A.      Öğretmen, öğrenciye “önündeki araçlara bak ve büyük olanı göster” der. Materyal: Büyük mavi küp,küçük sarı halka B.      Öğretmen, öğrenciye “önündeki araçlara bak ve büyük olanı göster” der. Materyal: büyük sarı kap, küçük kırmızı silgi C.      Öğretmen, öğrenciye “önündeki araçlara bak ve büyük olanı göster” der. Materyal:büyük kırmızı silgi,küçük mavi çivi D.      Öğretmen, öğrenciye “önündeki araçlara bak ve büyük olanı göster” der. Materyal:büyük sarı kutu, küçük mavi top. E.       Öğretmen, öğrenciye “önündeki araçlara bak ve büyük olanı göster” der. Materyal: Büyük mavi top, küçük ceviz

sizlere çocuklarınıza faydalı olacak bir oyun öneriyorum bunu indirirseniz hemen işi zamanında yetiştirme hemde yemek yapma becerisini hadi oyundaki gibi yapalım diyerek basit yemekler hazırlayabilirsiniz

google play oyun:

 https://play.google.com/store/apps/details?id=com.akif.fastfromcheff&hl=tr

ios için:

-Fast Food From Cheff -   bunu arama yerine yazarsanız çıkar

SORULARINIZI VE DÜŞÜNCELERİNİZİ YORUM KISMINDA PAYLAŞABİLİRSİNİZ...

İletişim: hadogan44@gmail.com

Her Çocuk Özeldir....