Otizmli Öğrencilerin Korkularıyla Baş Edebilmesi

Herkese merhaba...

Arkadaşlar bugün otizmli öğrencilerin korkularıyla baş edebilmesi ile öğretmen ve ailelerin bu konuda yapmaları gereken şeyleri sizlerle paylaşacağım.

Ben doğal olarak kendi öğrencim üzerinden bu konuyu anlatacağım. Otizm yazdım çünkü öğrencim otizmli yoksa anlatacağım şeyleri farklı yetersizlik türleri veya yetersizliği olmayan bireylerde var olan korkuları yenmek içinde kullanabilirsiniz.

Yazdığım başlığa bakarak tüm otizmli öğrencilerde korkular mevcuttur. Demek yanlış olur olan öğrencilerde anlatacağım şeyleri yaparsanız bu korkuları yenmenizde faydalı olacağını düşünüyorum.

Artık başlayalım öncelikle öğrencim de olan korkuları yazayım.

-Yiyecek vermeye çalıştığımda veya çalışıldığında zehirli mi? sorusu ve korkusu

- Yemek yerken büyük lokmaları gördüğünde boğulurum korkusu.

- Verdiğim meyveler de kabuklu olanları yutamam boğazımda kalır korkusu

- Ellerinden veya kollarından tuttuğumda kırılır korkusu

- Merdivenden inerken düşerim korkusu

- Eşyalarını aldığımda onu geri vermeyeceğim korkusu

- Yüzünü veya elini çizdiğinde veya boyandığında çıkmayacak korkusu

- Karanlık korkusu

- Öcü korkusu

-Yalnızlık korkusu

Evet arkadaşlar yukarıda yazdığım korkular öğrencim de gözlemlediğim korkular. Bunların hepsiyle tek tek nasıl baş edebiliriz diye açıklamayacağım genel olarak dikkat etmeniz gereken durumları sizlere anlatacağım ve yukarıda yazdığım birkaç korkuyu sizlere örnek vereceğim.

Aileler ve öğretmenlerin yapmaları gerekenler..

- Çocuklarınızın veya öğrencilerinizin korkularını kabullenin, görmezden gelmeniz bu korkuları ortadan kaldırmayacaktır.

- Çocuklarınızın veya öğrencilerinizin korkularının sebeplerini öğrenmeye çalışmalıyız. Çünkü nedenini ortadan kaldıramazsak o korkuyu da yenemeyiz.

- Çocuklarınızın veya öğrencilerinizin korkularıyla yüzleşmesi bazen korkuları ortadan kaldırırken bazen de bu korkuları fobi haline yani kalıcı bir hale getirebiliyor bunun için yüzleşmesi gereken korkuları çok iyi seçmek ve muhakkak yanında olmak gerekli aksi taktirde korkuları yenmeyi bırakın daha kötü hale gelebilir.

- Korkulan durumun korkulmayacak bir şey olduğunu ona anlatmak bazı durumlarda korkuyu azaltabilir.

- Korkulan durumun bir sakınca yaratmayacağını ona model olarak gösterebilirsiniz.(vereceğim örnekte açıklayacağım)

- Aşırı koruyucu olmayın

- Korkuların sadece ona özel olmadığını herkesin korkularının olduğunu ve bu korkuların zamanla ortadan kalkacağını ona söyleyerek endişelenmesini engelleyin.

- Kendine olan güvenini güçlendirin. ''Sen yaparsın'', ''Sana güveniyorum''gibi cümlelerle bunu sağlayabilirsiniz. Fakat'' Erkek adam korkar mı?'',''Sen artık kocaman oldun''gibi cümleler kullanmaktan kaçının çünkü korkularla baş edemediğinde bu durum onu daha da çok rahatsız edecek.

- Korkuyu asla bir disiplin aracı olarak kullanmayın. ''Eğer dersini yapmazsan seni öcülere götürürüm'' gibi durumlarda asla bulunmayın.

Ben öğrencimin yaşadığı 4 tane korkusunu seçtim bunlar üzerinden örnek verip açıklamalar yapacağım. Öncelikle bu korkuları yazayım

1. Verdiğim pekiştireci zehirlenirim korkusu ile yememe.

2. Elini veya Kolunu tuttuğumda kırılır korkusu.

3. Yemekte mandalina yememe bu ilk kabuğunu soyduktan sonra dilimleri üzerindeki kabuğu yutamama korkusu.

4. Merdivenden inerken düşerim korkusu ile çok yavaş inme

Evet arkadaşlar bu korkuları sizlere açıklayacağım ilkinden başlayalım.

1.KORKU: Örnekte yer verdiğim zehirlenirim korkusunun asıl nedeni; ailenin özellikle annenin aşırı koruyucu olması ve ''başkasının elinden bir şey yeme zehirlenir sin'' cümlesi üzerine öğrencim başkalarının verdiği şeyleri yemiyor. Zehirlenirim korkusu yaşıyor. Öncelikle öğrencime sordum ''kim zehirleneceğini söylüyor?''dedim ''annem'' dedi yani aile korumak amaçlı ne kadar iyi niyetli olursa olsun çocukta bir korku oluşturmuş. Ailesi ile iletişime geçtim ''böyle bir korkusunun oluştuğunu, bir daha hiçbir şekilde bu şekilde sözler kullanmamaları gerektiğini ve ona insanların verdiği yiyeceklerini yemesi gerektiğini söyleyin'' dedim. Bu gelişmelerden sonra öğrencim verilen yiyecekleri yemeye başladı fakat bu sefer de yiyecek ayırmaya başladı hiçbir çok küçük boyutlarda(şeker,çerez vb.), büyük boyutlarda ve kabuklu yiyecekler yemek istemedi bu kısımda ki korkuyu da üçüncü aşamada anlatacağım.

2.KORKU: Bu korkumuzu da bugün öğrencimle matematik dersinde ''rakamlar'' yazarken bir rakamı çok yamuk yapıyordu bende fiziksel yardımla onu düzgün yapmasını sağlarken, kolunu çektiğimde ''ah'' dedi halbuki hiçbir şekilde canının yanacağı bir durum değil ne oldu? dedim ''kolum kırılır çekme öğretmenim'' dedi pek dikkatimi çekmedi bu dediği, daha sonra ''2 rakamını'' çalışırken 2 tane parmağını göster dedim böyle parmaklarını tam açmıyor ben fiziksel yardımla açmasına yardımcı olayım derken aynı şekilde ''ah'' dedi ve''kırılacak'' dedi o an anladım ki böyle bir korkusu var hemen omuzlarına elimi koydum tüm vücudunu salladım, bağırıyor ama yanında olduğumu da biliyor bir yandan da bu durum hoşuna gitti oyun gibi oldu kollarını tuttum açtım kapattım, parmaklarının arasına parmaklarımı koydum ileri geriye doğru ufak egzersizler gibi yapmaya çalıştım bağırmasına rağmen ısrarla bunları yaptım ve yaparken de ''kırılmaz, ben yanındayım''dedim biraz da olsa dokunduğumda ''ah'' demeyi kesti ama ısrarla parmaklarını tam açmıyor kolunu tam getirmiyor belli bir süre bu şekilde yapacağım. burada bir nevi korkusu ile yüzleştirmek oldu ama onun yanında olduğumu ve kırılmayacağını söyleyerek onun''güvende''olduğunu ona hissettirdim.

3.KORKU: Bu korkumuzu da bugün yemekhane de yemeğin yanına mandalina verdiler. Öğrencim yine yemeğini yerken boğulurum korkusuyla çorbasına küçük küçük doğradığı ekmeği az az kaşıkla yiyordu, biraz yüksek bir ses tonuyla ''çok koy kaşığına'' dedim korka korka koydu bende ''kaşığını çorbanın içine koymasını''istedim daha sonra kaşığına çatalla ekmeklerden 3'er parça koyarak hepsini ağzına koymasını istedim bu şekilde büyük lokmalar yedirdim, bunu bir süre yaptıktan sonra sadece katı büyük lokmalara geçeceğim, yemeğini yedi fakat ''mandalina yemem boğazımda kalır''dedi bende biraz ısrar ettim fakat toplu alanda olduğum için uzatamadım da mandalinasını cebime koydum ders zili çalınca sınıfa gittim karşısına oturdum mandalinayı çıkarıp soydum kendisine bir dilim uzattım ''boğazımda kalır yemem'' dedi, bende ''bak bana ben de yiyeceğim boğazımda kalmayacak'' dedikten sonra bir dilim koydum ağzıma çiğnedim ve yuttum daha sonra''ohhh tadı da çok güzelmiş''dedim ve ona uzattım ''yemeyeceğim''dedi bende '' bak ben yedim boğazımda kalmadı kolayca yuttum, eğer yemezsen zorla yedireceğim çünkü; bütün arkadaşların yedi sen de yiyeceksin'' dedim ve elimde ki mandalinayı ağzına uzattım ''ben kendim yiyeceğim'' dedi. Tamam dedim ve eline verdim ilk ağzına attığı dilimi 2 kere çiğnedikten sonra hemen geri çıkardı, ağlamaya başladı. Bende'' istediğin kadar ağla, bu mandalinayı yiyeceksin bak bende senin yanındayım boğazında kalırsa çıkaracağım, şimdi daha küçük bir dilim vereceğim'' dedim ve uzattım kendisine aldı koydu ağzına ''iyice çiğne daha sonra yut, bak bende daha yeni yaptım bir şey olmadı. Aferin oğluma çiğne çiğne...'' dedim ve yuttu '' Aferin sana çok güzel tadı değil mi?'' dedim. '' Evet bir tane daha ver'' dedi ve o mandalinayı bitirmekle kalmadı beni yemekhane ye gitmek zorunda bıraktı ''biraz daha istiyorum'' diye diye. Ve tam 4 mandalina yedi:)

4.KORKU: Evet arkadaşlar bu korkumuzda biraz daha düşerim korkusu, kendine güvensizlikten kaynaklanan bir şey bununda geçmesi biraz zaman alacak fakat ben bu korkuyu yenmek için onun yanında olduğumu gösterip yüzleşmesini sağlıyorum.. Denk geldiğimde elini tutuyorum merdivenlerden hızlı indiriyorum'' düşeceğim düşeceğim'' deyip bağırsa da ''düşmezsin, düşecek olursan ben seni tutarım, sen hızlı ine bilirsin ben sana güveniyorum'' diyorum  hızlıca indiriyorum korkusu biraz azalsa da tam anlamıyla yok olmadı. Bu şekilde azalması güzel bir işaret çünkü tamamen bu korkunun yok olabileceğinin göstergesidir.,

Hangi korku ile yüzleştireceğiz öğrencinin özellikleri göre seçmeniz çok iyi olacaktır fakat muhakkak yanında bulunun güveneceği biri olsun aksi taktirde kalıcı bir korku yani fobi ye dönüşebilir. Yalnızlık korkusu, asansör korkusu ve bunlara benzer korkuları yenmekte yüzleştirme konusunu sizlere önermiyorum 

Evet arkadaşlar bunlar ve bunlara benzer korkuları anlattığım şekilde, öğrencinin özelliklerine, yeterliliklerine göre uyarlayarak uygulayabilirsiniz. Bu korkuları başarılı bir şekilde yok etmenizden daha da önemlisi çocuğun bunu genellemesidir. Hem kişi genellemesi hem mekan genellemesi yapabilmelidir. Yani o korkuyu sadece okulda yenmiş olması veya sadece benim yanımda yenmiş olması önemli değil her mekanda ve herkesin yanında bunu yenebilmesi kalıcı bir baş etmişlik olacaktır..

Herkese Teşekkürler

SORULARI YORUMA YAZABİLİRSİNİZ..

İletişim: hadogan44@gmail.com

Her Çocuk Özeldir....